Hemogram
Tam kan sayımı demektir. Hemogram, tıp dünyasında en sık kullanılan laboratuvar testlerinin başında gelir, alınan kan örneğinde en önemli kan hücreleri olan alyuvar, akyuvar ve de kan pulcuğu, yani trombosit hücrelerinin herhangi bir hastalık durumundan etkilenip etkilenmediklerine bakılır. Hemogram testi ile kolayca pek çok özellik taranabilmektedir, sırasıyla bakarsak: - Kırmızı kan hücrelerinin sayısı eğer normalden az ise kansızlık ya da kemik iliğinde bir hastalık, eğer normalden çok fazla ise kemik iliğinde bir problem söz konusu olabilir.
- Beyaz kan hücrelerinin, yani lökositlerin sayısı normalden az ya da çok ise enfeksiyonlar, kanserler, kemik iliğini bozan hastalıklar gibi pek çok hastalık söz konusu olabilir. Her biri birer beyaz kan hücresi olan nötrofiller, lenfositler, monositler, eozinofiller ve bazofiller de hemogram testinde ayrı ayrı incelenebilir.
- Hemoglobin değeri, alyuvarlar içerisinde yer alan, demir içeren, oksijen taşıyan hemoglobin proteininin miktarını belirler. Eğer hemoglobin miktarı düşük ise kansızlık söz konusudur.
- Hematokrit değeri kanın katı kısmını temsil eder, kansız kişilerde hematokrit değeri düşüktür.
- Trombosit, yani kan pulcuklarının sayısı, pıhtılaşmayı sağlayan hücrelerin miktarını belirler. Trombosit sayısının artması ya da azalması, değişik hastalıkla oluşabilir. Hemogram testinde trombosit hücrelerinin çapları da belirlenir.
- Hemogram içerisindeki MCV testi, alyuvarların çapını gösterir ve İngilizce "mean corpuscular volume" teriminin baş harflerini temsil eder. Kansızlık ve Akdeniz kansızlığı taşıyıcılığı durumlarında MCV düşük çıkar, yani alyuvarlar küçük küçük demektir. B12 vitamini eksikliği gibi bazı nadir durumlarda ise MCV değeri yüksektir, yani alyuvarlar büyük büyüktür.
- Hemogram testi alyuvarların dağılım katsayısını da belirler. Değişik kansızlık durumlarında alyuvarların büyüklükleri değişkenlik göstermeye başlar, kandaki bir grup alyuvar küçükken bir grup alyuvar büyümüştür.
Hemogram (Kan sayımı + Lökosit Formülü)
Kan sayımı analizi en sık istenen temel tarama testlerinden biridir. Kan sayımı bulguları, hematolojik ve diğer sistemlerde ilgili olarak çok önemli bilgiler sağlar. Lökositler (beyaz kan hücreleri) iki temel gruba ayrılır. Granülösitler nötrofil, bazofil ve eozinofili içerirken Agranülösitler lenfosit ve monositleri içerir. Lökositler vücuttaki enfeksiyonlarla savaşır ve fagositoz işlemini gerçekleştirirler. Aynı zamanda antikorların üretimi, taşınması ve dağıtımında da görev alırlar. Eritrositlerin (kırmızı kan hücreleri) görevi oksijenin akciğerden vücut dokularına taşınması ve karbondioksitin de dokulardan akciğerlere geri taşınmasıdır. Eritrositlerle ilgili olarak Hb, Hct, MCV, MCH, MCHC analizleri yapılır. Anemilerde, eritrosit sayısı, Hb ve Hct değerleri düşer. MCV, MCH, MCHC tarama parametreleri değildir. Daha çok aneminin tiplendirilmesinde değerlidir.Retikülosit sayımı yeni oluşan ve dolaşıma giren eritrositlerin total eritrositlere oranını gösterir. Retikülosit sayısı, kemik iliği yetmezliğinin neden olduğu anemileri kanama yada hemolizin neden olduğu anemilerden ayırt etmede değerlidir. Kemik iliği yetmezliğinde retikülosit sayısı düşerken hemolitik anemilerde artar. Periferik yayma birçok kan ve infeksiyon hastalığının tanısında yararlı bilgiler verir. Değişik hastalıkların seyri sırasında oluşabilecek morfolojik bozuklukların farkedilerek tanınmalarını kolaylaştırır.Tanı dışında hastanın tedaviye verdiği cevabın izlenmesinde, lösemilerde nükslerin gösterilmesinde de önemlidir. Çevre kanında dolaşan lökositler granülositler (nötrofil, eozinofil ve bazofil parçalılar), lenfositler ve monositlerden oluşur. Ayrıca az sayıda parçalı çekirdekli hücrelerin genç şekilleri olan çomaklar da dolaşımda bulunur. Kemik iliğinde nötrofil oluşmasına kadar geçen 6 ayrı morfolojik evre vardır. Miyeloblast, promiyelosit, miyelosit, metamiyelosit, çomak ve nötrofil parçalı. Periferik yayma ile bu lökositlerin yüzdelenmesi yani formülasyonu yapılır. Periferik yayma aynı zamanda eritrositlerin morfolojileri, hemoglobin içerikleri, dağılımları, trombositlerin dağılımı ve sayıları hakkında bilgi verir.Genel olarak bir hemogram testinin parametreleri ve bunların anlamları şu şekilde özetlenebilir:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; lösemiler, lökemoid reaksiyon, enfeksiyon, akut hemoliz, akut hemorajileri takiben, splenektomi sonrası erken dönemde, polisitemia vera, egzersiz, mensturasyon, soğuğa maruz kalma, anestezi, doğum, paroksismal taşikardi, güneş ışığına maruz kalma, UV radyasyon, epilepsi, kusma, bulantı, elektrik şoku, kabakulak, su çiçeği, kronik enfeksiyonlar, lenfomalar, doku nekrozları, kemik iliğini tutan bazı tümörler, ilaç ya da metabolik intoksikasyon, hipersensitivite reaksiyonları.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Tifo, paratifo, tularemi, bruselloz, influenza, kızamık, enfeksiyöz hepatitler, psittakoz, tifüs, kala azar, malarya, milier tuberküloz, septisemi, çok uzun süren bakteryel enfeksiyonların sonunda, pernisiyöz anemi, aplastik anemi, hipersplenizm, Gaucher’s hastalığı, Felty’s sendromu, Chediak-Higashi sendromu, paroksismal noktürnal hemoglobinüri, iyonize radyasyon nedeniyle, anaflaktik şok ve SLE neticesinde.
Not:1-15 yaşlar arasında lökosit sayısı 20’li yaşlara oranla daha düşük saptanır. 30 yaşından sonra ise erkeklerde kadınlara oranla daha yüksek seviyelerde gözlenir.
Nötrofiller(GRAN, granülositler): Özellikle bakteryel enfeksiyonlarla savaşta görevlidirler.
Lenfositler(LYMP):Özellikle viral enfeksiyonlarda bağışıklık için yararlı hücrelerdir.
Monositler (MID): Enfeksiyonlarla savaşta yararlıdırlar.
Eozinofiller(EO): Allerjik ve parazitik enfeksiyonlarda ve deri hastalıklarında artarlar.
Bazofiller (BASO):İltihabın kontrolünde etkilidirler.
Referans Değerler: Prematüre: 9.0-30.0 K/mm3
0-1ay: 9.4-34.0 K/mm3
2-12ay: 5.0-19.5 K/mm3
1-3yaş: 6.0-17.5 K/mm3
4-5 yaş: 5.5-15.5 K/mm3
6-15 yaş: 4.5-15.5 K/mm3
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon, yüksek irtifada bulunmak.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler, aplastik anemiye yol açan ilaç kulanımları, G6PDH eksikliği, immun mekanizma veya radyasyonla oluşan anemiler.
Not: Eritrosit sayısı saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur.
Referans Değerler: Kord kanı: 3.9-5.5 milyon/μL Prematüre: 3.9-5.5 milyon/μL 0-7 gün: 4.0-6.6 milyon/μL 7gün-1ay: 3.9-6.2 milyon/μL 2-3 ay: 3.0-5.4 milyon/μL 4-6 ay: 3.1-4.5 milyon/μL 7ay-3yaş: 3.7-5.3 milyon/μL 4-5 yaş: 3.9-5.3 milyon/μL 6-12 yaş: 4.0-5.2 milyon/μL 13-15 yaş: Erkek: 4.5-5.3 milyon/μL Kadın: 4.1-5.1 milyon/μL >15 yaş: Erkek: 4.5-5.9 milyon/μL Kadın: 4.0-5.2 milyon/μL
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon (dehidrasyon, yanıklar, şiddetli kusma, intestinal obstrüksiyon)
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler, aplastik anemiye yol açan ilaç kulanımları, G6PDH eksikliği, immun mekanizma veya radyasyonla oluşan anemiler.
Not: Hemoglobin düzeyi saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur. 64-75 yaş arasındaki erkeklerde değerlerde düşme gözlenir.
Referans Değerler: Kord kanı: 13.5-20.0 g/dL Prematüre: 13.5-20.0 g/dL 0 -7 gün: 14.5-22.5 g/dL 7gün-1ay: 13.5-20.5 g/dLErkek:
Kadın: 2-3 ay: 10.0-14.5 g/dL 2-3 ay:10.0-14.0 g/dL 4-6 ay: 9.5-13.5 g/dL 4-6 ay: 9.5-13.5 g/dL7ay-3yaş: 10.5-13.5 g/dL 7ay-3yaş: 10.5-13.5 g/dL4-5 yaş: 11.5-13.5 g/dL 4-5 yaş: 11.5-13.5 g/dL6-12 yaş: 11.5-15.5 g/dL 6-12 yaş: 11.5-15.5 g/dL13-15 yaş: 13.0-16.0 g/dL 13-15 yaş: 12.0-16.0 g/dL16-50 yaş: 13.5-17.5 g/dL 16-50 yaş: 12.0-16.0 g/dL >50 yaş: 14.0-18.0 g/dL >50 yaş: 13.0-17.0 g/dL
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon, yüksek irtifada bulunmak.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler. Not: Hematokrit düzeyi saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur. 64-75 yaş arasındaki erkeklerde değerlerde düşme gözlenir. Sağlıklı hamile kadınlarda hamile olmayanlara oranla daha düşük bulunur. Referans Değerler: Kord kanı: %42-60 Prematüre: %42-60 0-7 gün: %45-67 7gün-1ay: %42-63 2-3 ay: %31-55 4-6 ay: %29-41 7ay-3yaş: %33-39 4-5 yaş: %34-40 6-12 yaş: %35-4513-15 yaş: Erkek: %37-49 Kadın: %36-4616-50 yaş: Erkek: %40-53 Kadın: %36-46 >50 yaş: Erkek: %41-53 Kadın: %36-46
Kan düzeyinin arttığı durumlar; megaloblastik anemiler, nonmegaloblastik makrositoz, sigara içimi, alkol tüketimi, menapoz sonrası kadınlar, oral kontraseptif kullanımı, artmış yaş.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Hipokrom mikrositer anemiler, demir eksikliği ve kronik hastalık anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler, bazen hipertiroidizm.
Referans Değerler: Kord kanı: 31-37 pg/hücre 0.5 ay: 30-37 1 ay: 29-36 2 ay: 27-34 4 ay: 25-32 6 ay: 24-30 9 ay-1 yaş: 25-30 1-2 yaş: 22-30 3-8 yaş: 25-31 9-14 yaş: 26-3215-17 yaş: Erkek: 27-32 Kadın: 26-3418-44 yaş: Erkek: 27-34 Kadın: 27-3445-64 yaş: Erkek: 27-35 Kadın: 27-3465-74 yaş: Erkek: 27-34 Kadın: 27-35
Kan düzeyinin arttığı durumlar; herediter sferositoz, diğer sferositik anemiler
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; demir eksikliği anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler
Referans Değerler: Kord kanı: 30-36 gHb/dLeritrosit
0.5 ay: 28-35 1 ay: 28-36 2 ay: 28-35
4 ay: 29-37 6-12 ay: 32-37 1-2 yaş: 32-38 3-11 yaş: 32-37
Erkek: 32-37 Kadın: 32-3615-17 yaş: Erkek: 32-36 Kadın: 32-3618-44 yaş: Erkek: 32-37 Kadın: 32-3645-64 yaş: Erkek: 32-36 Kadın: 31-3665-74 yaş: Erkek: 31-36 Kadın: 32-36
Kan düzeyinin arttığı durumlar; megaloblastik anemiler, nonmegaloblastik makrositoz, sigara içimi, alkol tüketimi, menapoz sonrası kadınlar, oral kontraseptif kullanımı, artmış yaş.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Hipokrom mikrositer anemiler, demir eksikliği ve kronik hastalık anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler, bazen hipertiroidizm. Referans Değerler: Kord kanı: 98-118 fL 0.5 ay: 88-140 1 ay: 91-112 2 ay: 84-106 4 ay: 76-97 6 ay: 68-85 9 ay-1 yaş: 70-85 1-2 yaş: 70-84 3-5 yaş: 73-85 5-9 yaş: 75-87 9-12 yaş: 76-9012-14 yaş: Erkek: 77-94 Kadın: 73-9515-17 yaş: Erkek: 79-95 Kadın: 78-9818-44 yaş: Erkek: 80-99 Kadın: 81-10045-64 yaş: Erkek: 81-101 Kadın: 81-10165-74 yaş: Erkek: 81-103 Kadın: 81-102
Kan düzeyinin arttığı durumlar; Eritrosit hücre çapını değiştiren genellikle nutrisyonel anemiler, myelodisplastik, megaloblastik, myelofitizik, sideroblastik anemiler, homozigot talassemiler, bazı hemoglobinopatiler ve artmış retikülositoz. Homojen eritrositlerle karakterli kronik hastalık anemisi, akut kan kaybı, aplastik anemi, talassemi trait, herediter sferositoz, Hb E hastalığı ve taşıyıcılığında normal aralıkta bulunur.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; bilinen böyle bir tablo yoktur.
Referans Değerler: 0-6 ay: 16.8±1.9
>6 ay: 13.2±1.6
Kan düzeyinin arttığı durumlar; myeloproliferatif hastalıklar, esansiyel trombositemi, polisitemi vera, KML, myeloid metaplazili myelofibrozis, enflamatuar hastalıklar, anemiler, malign hastalıklar, operasyon sonrası, egzersiz sonrası ve trombositopeni iyileşmesinde.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Herediter olarak: Wiscott-Aldrich sendromu, izole trombositopeni, May-Hegglin anomalisi, Hb Köln, Bernard-Soulier sendromu, Chediak-Higashi sendromu, Fanconi sendromu. Edinilmiş olarak: immun trombositopenik purpura, immunolojik hastalıklar, idiopatik aplastik anemi, myelofitizik proses, megaloblastik anemiler, şiddetli demir eksikliği anemisi, mikroanjiopatik hemolitik anemi, splenomegali, dalağın neoplastik hastalıkları, enfeksiyonlar, DIC, izoimmunizasyon, karaciğer hastalıkları, üremi, masif kan transfüzyonları, eklampsi.
Referans Değerler:
0-3yaş: 130-400 K/mm3
4-5 yaş: 180-510 K/mm3
6-12 yaş: 160-510 K/mm3
13-15 yaş: 170-405 K/mm3
>15 yaş: 130-400 K/mm3
Numune: Hemogram tayini için gerekli tam kan mor kapaklı kan tüplerine (EDTA lı) alınır, 2.0 mL EDTA lı tam kanı orijinal tüpünde gönderin. Tüpe kan alınırken tüp 4-5 kez nazikçe altüst edilmelidir.
Kan sayımı analizi en sık istenen temel tarama testlerinden biridir. Kan sayımı bulguları, hematolojik ve diğer sistemlerde ilgili olarak çok önemli bilgiler sağlar. Lökositler (beyaz kan hücreleri) iki temel gruba ayrılır. Granülösitler nötrofil, bazofil ve eozinofili içerirken Agranülösitler lenfosit ve monositleri içerir. Lökositler vücuttaki enfeksiyonlarla savaşır ve fagositoz işlemini gerçekleştirirler. Aynı zamanda antikorların üretimi, taşınması ve dağıtımında da görev alırlar. Eritrositlerin (kırmızı kan hücreleri) görevi oksijenin akciğerden vücut dokularına taşınması ve karbondioksitin de dokulardan akciğerlere geri taşınmasıdır. Eritrositlerle ilgili olarak Hb, Hct, MCV, MCH, MCHC analizleri yapılır. Anemilerde, eritrosit sayısı, Hb ve Hct değerleri düşer. MCV, MCH, MCHC tarama parametreleri değildir. Daha çok aneminin tiplendirilmesinde değerlidir.Retikülosit sayımı yeni oluşan ve dolaşıma giren eritrositlerin total eritrositlere oranını gösterir. Retikülosit sayısı, kemik iliği yetmezliğinin neden olduğu anemileri kanama yada hemolizin neden olduğu anemilerden ayırt etmede değerlidir. Kemik iliği yetmezliğinde retikülosit sayısı düşerken hemolitik anemilerde artar. Periferik yayma birçok kan ve infeksiyon hastalığının tanısında yararlı bilgiler verir. Değişik hastalıkların seyri sırasında oluşabilecek morfolojik bozuklukların farkedilerek tanınmalarını kolaylaştırır.Tanı dışında hastanın tedaviye verdiği cevabın izlenmesinde, lösemilerde nükslerin gösterilmesinde de önemlidir. Çevre kanında dolaşan lökositler granülositler (nötrofil, eozinofil ve bazofil parçalılar), lenfositler ve monositlerden oluşur. Ayrıca az sayıda parçalı çekirdekli hücrelerin genç şekilleri olan çomaklar da dolaşımda bulunur. Kemik iliğinde nötrofil oluşmasına kadar geçen 6 ayrı morfolojik evre vardır. Miyeloblast, promiyelosit, miyelosit, metamiyelosit, çomak ve nötrofil parçalı. Periferik yayma ile bu lökositlerin yüzdelenmesi yani formülasyonu yapılır. Periferik yayma aynı zamanda eritrositlerin morfolojileri, hemoglobin içerikleri, dağılımları, trombositlerin dağılımı ve sayıları hakkında bilgi verir.Genel olarak bir hemogram testinin parametreleri ve bunların anlamları şu şekilde özetlenebilir:
- WBC(White blood cell) Lökosit sayısı:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; lösemiler, lökemoid reaksiyon, enfeksiyon, akut hemoliz, akut hemorajileri takiben, splenektomi sonrası erken dönemde, polisitemia vera, egzersiz, mensturasyon, soğuğa maruz kalma, anestezi, doğum, paroksismal taşikardi, güneş ışığına maruz kalma, UV radyasyon, epilepsi, kusma, bulantı, elektrik şoku, kabakulak, su çiçeği, kronik enfeksiyonlar, lenfomalar, doku nekrozları, kemik iliğini tutan bazı tümörler, ilaç ya da metabolik intoksikasyon, hipersensitivite reaksiyonları.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Tifo, paratifo, tularemi, bruselloz, influenza, kızamık, enfeksiyöz hepatitler, psittakoz, tifüs, kala azar, malarya, milier tuberküloz, septisemi, çok uzun süren bakteryel enfeksiyonların sonunda, pernisiyöz anemi, aplastik anemi, hipersplenizm, Gaucher’s hastalığı, Felty’s sendromu, Chediak-Higashi sendromu, paroksismal noktürnal hemoglobinüri, iyonize radyasyon nedeniyle, anaflaktik şok ve SLE neticesinde.
Not:1-15 yaşlar arasında lökosit sayısı 20’li yaşlara oranla daha düşük saptanır. 30 yaşından sonra ise erkeklerde kadınlara oranla daha yüksek seviyelerde gözlenir.
Nötrofiller(GRAN, granülositler): Özellikle bakteryel enfeksiyonlarla savaşta görevlidirler.
Lenfositler(LYMP):Özellikle viral enfeksiyonlarda bağışıklık için yararlı hücrelerdir.
Monositler (MID): Enfeksiyonlarla savaşta yararlıdırlar.
Eozinofiller(EO): Allerjik ve parazitik enfeksiyonlarda ve deri hastalıklarında artarlar.
Bazofiller (BASO):İltihabın kontrolünde etkilidirler.
Referans Değerler: Prematüre: 9.0-30.0 K/mm3
0-1ay: 9.4-34.0 K/mm3
2-12ay: 5.0-19.5 K/mm3
1-3yaş: 6.0-17.5 K/mm3
4-5 yaş: 5.5-15.5 K/mm3
6-15 yaş: 4.5-15.5 K/mm3
- RBC(Red Blood Cell) Eritrosit sayısı:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon, yüksek irtifada bulunmak.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler, aplastik anemiye yol açan ilaç kulanımları, G6PDH eksikliği, immun mekanizma veya radyasyonla oluşan anemiler.
Not: Eritrosit sayısı saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur.
Referans Değerler: Kord kanı: 3.9-5.5 milyon/μL Prematüre: 3.9-5.5 milyon/μL 0-7 gün: 4.0-6.6 milyon/μL 7gün-1ay: 3.9-6.2 milyon/μL 2-3 ay: 3.0-5.4 milyon/μL 4-6 ay: 3.1-4.5 milyon/μL 7ay-3yaş: 3.7-5.3 milyon/μL 4-5 yaş: 3.9-5.3 milyon/μL 6-12 yaş: 4.0-5.2 milyon/μL 13-15 yaş: Erkek: 4.5-5.3 milyon/μL Kadın: 4.1-5.1 milyon/μL >15 yaş: Erkek: 4.5-5.9 milyon/μL Kadın: 4.0-5.2 milyon/μL
- Hemoglobin(Hb):
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon (dehidrasyon, yanıklar, şiddetli kusma, intestinal obstrüksiyon)
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler, aplastik anemiye yol açan ilaç kulanımları, G6PDH eksikliği, immun mekanizma veya radyasyonla oluşan anemiler.
Not: Hemoglobin düzeyi saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur. 64-75 yaş arasındaki erkeklerde değerlerde düşme gözlenir.
Referans Değerler: Kord kanı: 13.5-20.0 g/dL Prematüre: 13.5-20.0 g/dL 0 -7 gün: 14.5-22.5 g/dL 7gün-1ay: 13.5-20.5 g/dLErkek:
Kadın: 2-3 ay: 10.0-14.5 g/dL 2-3 ay:10.0-14.0 g/dL 4-6 ay: 9.5-13.5 g/dL 4-6 ay: 9.5-13.5 g/dL7ay-3yaş: 10.5-13.5 g/dL 7ay-3yaş: 10.5-13.5 g/dL4-5 yaş: 11.5-13.5 g/dL 4-5 yaş: 11.5-13.5 g/dL6-12 yaş: 11.5-15.5 g/dL 6-12 yaş: 11.5-15.5 g/dL13-15 yaş: 13.0-16.0 g/dL 13-15 yaş: 12.0-16.0 g/dL16-50 yaş: 13.5-17.5 g/dL 16-50 yaş: 12.0-16.0 g/dL >50 yaş: 14.0-18.0 g/dL >50 yaş: 13.0-17.0 g/dL
- Hematokrit(Htc):
Kan düzeyinin arttığı durumlar; polisitemi, şiddetli egzersiz, hemokonsantrasyon, yüksek irtifada bulunmak.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Anemiler. Not: Hematokrit düzeyi saat 17 ile 07 arasında ve yemeklerden sonra düşük saptanır. Uzun süreli venöz staz yani kan alımında uzun süreli turnike uygulaması yanlış yüksek sonuçlara neden olur. 64-75 yaş arasındaki erkeklerde değerlerde düşme gözlenir. Sağlıklı hamile kadınlarda hamile olmayanlara oranla daha düşük bulunur. Referans Değerler: Kord kanı: %42-60 Prematüre: %42-60 0-7 gün: %45-67 7gün-1ay: %42-63 2-3 ay: %31-55 4-6 ay: %29-41 7ay-3yaş: %33-39 4-5 yaş: %34-40 6-12 yaş: %35-4513-15 yaş: Erkek: %37-49 Kadın: %36-4616-50 yaş: Erkek: %40-53 Kadın: %36-46 >50 yaş: Erkek: %41-53 Kadın: %36-46
- MCH(Mean Cell Hemoglobin) Ortalama Hücre Hemoglobini:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; megaloblastik anemiler, nonmegaloblastik makrositoz, sigara içimi, alkol tüketimi, menapoz sonrası kadınlar, oral kontraseptif kullanımı, artmış yaş.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Hipokrom mikrositer anemiler, demir eksikliği ve kronik hastalık anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler, bazen hipertiroidizm.
Referans Değerler: Kord kanı: 31-37 pg/hücre 0.5 ay: 30-37 1 ay: 29-36 2 ay: 27-34 4 ay: 25-32 6 ay: 24-30 9 ay-1 yaş: 25-30 1-2 yaş: 22-30 3-8 yaş: 25-31 9-14 yaş: 26-3215-17 yaş: Erkek: 27-32 Kadın: 26-3418-44 yaş: Erkek: 27-34 Kadın: 27-3445-64 yaş: Erkek: 27-35 Kadın: 27-3465-74 yaş: Erkek: 27-34 Kadın: 27-35
- MCHC(Mean Cell Hemoglobin Concentration) Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; herediter sferositoz, diğer sferositik anemiler
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; demir eksikliği anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler
Referans Değerler: Kord kanı: 30-36 gHb/dLeritrosit
0.5 ay: 28-35 1 ay: 28-36 2 ay: 28-35
4 ay: 29-37 6-12 ay: 32-37 1-2 yaş: 32-38 3-11 yaş: 32-37
Erkek: 32-37 Kadın: 32-3615-17 yaş: Erkek: 32-36 Kadın: 32-3618-44 yaş: Erkek: 32-37 Kadın: 32-3645-64 yaş: Erkek: 32-36 Kadın: 31-3665-74 yaş: Erkek: 31-36 Kadın: 32-36
- MCV(Mean Cell Volume) Ortalama Hücre Hacmi:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; megaloblastik anemiler, nonmegaloblastik makrositoz, sigara içimi, alkol tüketimi, menapoz sonrası kadınlar, oral kontraseptif kullanımı, artmış yaş.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Hipokrom mikrositer anemiler, demir eksikliği ve kronik hastalık anemisi, talassemi, bazı hemoglobinopatiler, bazen hipertiroidizm. Referans Değerler: Kord kanı: 98-118 fL 0.5 ay: 88-140 1 ay: 91-112 2 ay: 84-106 4 ay: 76-97 6 ay: 68-85 9 ay-1 yaş: 70-85 1-2 yaş: 70-84 3-5 yaş: 73-85 5-9 yaş: 75-87 9-12 yaş: 76-9012-14 yaş: Erkek: 77-94 Kadın: 73-9515-17 yaş: Erkek: 79-95 Kadın: 78-9818-44 yaş: Erkek: 80-99 Kadın: 81-10045-64 yaş: Erkek: 81-101 Kadın: 81-10165-74 yaş: Erkek: 81-103 Kadın: 81-102
- RDW(Red Cell Distribution of Width) Eritrosit dağılım genişliği:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; Eritrosit hücre çapını değiştiren genellikle nutrisyonel anemiler, myelodisplastik, megaloblastik, myelofitizik, sideroblastik anemiler, homozigot talassemiler, bazı hemoglobinopatiler ve artmış retikülositoz. Homojen eritrositlerle karakterli kronik hastalık anemisi, akut kan kaybı, aplastik anemi, talassemi trait, herediter sferositoz, Hb E hastalığı ve taşıyıcılığında normal aralıkta bulunur.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; bilinen böyle bir tablo yoktur.
Referans Değerler: 0-6 ay: 16.8±1.9
>6 ay: 13.2±1.6
- PLT(Platelet) Trombosit sayısı:
Kan düzeyinin arttığı durumlar; myeloproliferatif hastalıklar, esansiyel trombositemi, polisitemi vera, KML, myeloid metaplazili myelofibrozis, enflamatuar hastalıklar, anemiler, malign hastalıklar, operasyon sonrası, egzersiz sonrası ve trombositopeni iyileşmesinde.
Kan düzeyinin azaldığı durumlar; Herediter olarak: Wiscott-Aldrich sendromu, izole trombositopeni, May-Hegglin anomalisi, Hb Köln, Bernard-Soulier sendromu, Chediak-Higashi sendromu, Fanconi sendromu. Edinilmiş olarak: immun trombositopenik purpura, immunolojik hastalıklar, idiopatik aplastik anemi, myelofitizik proses, megaloblastik anemiler, şiddetli demir eksikliği anemisi, mikroanjiopatik hemolitik anemi, splenomegali, dalağın neoplastik hastalıkları, enfeksiyonlar, DIC, izoimmunizasyon, karaciğer hastalıkları, üremi, masif kan transfüzyonları, eklampsi.
Referans Değerler:
0-3yaş: 130-400 K/mm3
4-5 yaş: 180-510 K/mm3
6-12 yaş: 160-510 K/mm3
13-15 yaş: 170-405 K/mm3
>15 yaş: 130-400 K/mm3
Numune: Hemogram tayini için gerekli tam kan mor kapaklı kan tüplerine (EDTA lı) alınır, 2.0 mL EDTA lı tam kanı orijinal tüpünde gönderin. Tüpe kan alınırken tüp 4-5 kez nazikçe altüst edilmelidir.
